Nguyễn Đình Lãm

Minh họa của An Bình

 

Chúng tôi rất thích đi rừng. Hễ đi rừng là mấy đứa rủ nhau cùng đi, thằng Sến, thằng Quay và tôi.  Biết chúng tôi đi rừng là con Ngõa đòi theo. Nhưng thỉnh thoảng chúng tôi mới cho nó đi cùng. Bởi vì đi rừng, đi sông nước, người ta kỵ đàn bà. Có đàn bà đi theo dễ xúi lắm. Nhưng chúng tôi nể thằng Sến, vì hai đứa này chúng nó thích nhau.

*

Trong bốn đứa, mỗi Ngõa là con gái. Đã là con gái thì nhiều cái khác con giai lắm. Phải nói ngay rằng, Ngõa cũng vào hạng đẹp gái ở mức trên trung bình, mỗi tội cổ nó hơi ngắn, răng xún vàng khè và hà lồ. Đã thế, nó còn hôi nách nặng, lại hay cười, mà đã cười thì lại cười lâu, cười khi khí nghe rất khó chịu. Ngõa chỉ được mỗi cái sự béo, béo trắng. Hình như người nó toàn mỡ. Nhưng dù gì thì gì, nom nó vẫn có vẻ phồn thực. Ngắm Ngõa, tôi cũng thích một nửa. Vì thằng Sến đã nhận Ngõa rồi, nên tôi đành phải gạt con bé này sang một bên. Thôi, không nghĩ linh tinh về nó nữa. Thằng Quay thì ù lì, nó hiền như con dê thiến. Tất cả mọi thứ khoái đời, nó coi dửng dưng. Thằng Quay đẹp giai gần bằng tôi, nhưng hình như tim nó bằng gỗ. Thằng Sến thì khôn ngoan, láu cá. Mỗi mình tôi là hiền lành, thật thà nhất trong bốn đứa. Chơi với nhau, phàm cái gì chung chạ, chia chác là tôi toàn bị thiệt.

Tôi rất yêu bản tôi - Bản Khuổi Nặm Hom. Tiếng phổ thông có thể hiểu là, bản Suối Nước Thơm. Quanh bản tôi rừng trùng điệp. Mấy đứa tôi rất hay rủ nhau đi rừng tìm nấm, mộc nhĩ. Tôi để ý, lần nào thằng Sến cũng cố tìm bằng được vài bông móng rồng về tặng Ngõa.

Một hôm, tôi với Sến hai thằng ngồi bìa rừng. Tự nhiên nghĩ, trên rừng có trầm hương, tôi rủ:

- Sến à?

- Hử.

- Hay chúng mình đi tìm trầm hương đi?

Sến ngạc nhiên nhìn tôi:

- Mày đã nhìn thấy trầm hương bao giờ chưa?

- Chưa.

- Hì hì... Chưa biết mặt mũi nó thế nào mà đòi đi tìm. Dở hơi, đi tìm cái chưa biết thì biết đằng nào mà tìm?

Tôi hỏi lại nó:

- Mày biết không?

- Biết.

- Nói thử tao nghe.

- Trầm hương rất hiếm, không phải rừng nào cũng có.

- Hình thù nó như thế nào?

- Màu trong trong, nâu nâu gần giống nhựa cây xoan. Cậy một miếng đưa vào miệng, nhai giòn tan, hơi đăng  đắng. Đốt lên, ngọn khói vân vi, tỏa hương thơm cao sang và thanh khiết. Ấy là tao cũng nghe người ta nói thế.

- Nghĩa là mày cũng chưa nhìn thấy bao giờ?

- Ừ.

- Vậy, hai thằng mình đều tù mù cả.

Ngẩn ra một tí, thằng Sến bảo:

- Để tao hỏi Ngõa xem nó có biết không.

- Mình là con giai còn không biết nữa là nó. Nó con gái đái nở đầu hè, biết cái cóc khô gì?

- Thôi, quên chuyện trầm hương đi, kiếm mỗi thằng vác củi rồi về.

Ngồi bìa rừng, thằng Sến lại giở chuyện trầm hương ra nói. Hình như thằng này rất thích nói chuyện trầm hương. Nó hỏi tôi:

- Mày có biết trầm hương ở đâu mà ra không?

- Không.

- Xem ra, mày chả biết cái chó gì nhỉ?

- Ừ, tao ngu lắm, chả biết cái gì sất.

- Vậy để tao nói cho nghe.

Và nó nói, đại ý thế này: Trầm hương chỉ sinh ra bởi cây gió. Ngoài cây gió không cây gì cho trầm hương. Cây gió gần giống cây xoan mọc hoang ở trong rừng. Khi gặp bão, gió to hoặc vì một lẽ gì đó cây gió bị thương sứt sát ngoài vỏ. Khi ấy cây gió tiết nhựa để tự làm lành vết thương, trải thời gian, chỗ ấy có trầm.

- Lâu không?

- Vài chục năm, có khi hơn.

- Vậy mình có thể ghè be bét thân cây gió cho nó ra trầm.

- Không được, phải thiên đả, nhân đả cây không cho trầm. Đả mạnh, cây chết thôi vẫn không cho trầm.

- Thiên nhiên kì diệu nhỉ?

- Ừ, vì thế trầm hương mới hiếm. Mà hiếm nên mới quý. Mày hiểu chửa?

- Hiểu rồi.

- Hiểu rồi thì thôi. Đi về.

*

Nhớn thêm tí nữa, thằng Sến nhập ngũ. Xong nghĩa vụ, nó ra quân về đi học nghề trồng rừng. Ngõa vừa học bổ túc thêm văn hóa vừa tham gia công tác bản. Rồi hai đứa rủ nhau làm vợ chồng. Tôi bỗng thành bơ vơ.

Đã lâu, tôi không lại nhà vợ chồng Sến chơi. Hôm nay tôi đến, vợ chồng nó vui lắm, cứ nhộn cả lên. Nhân lúc Sến đi tìm rượu, chỉ còn hai đứa, Ngõa vừa lau chén, vừa khe khẽ thủ thỉ: “Đừng quên rồi lại nhớ hơn/Đừng thăm những lúc chồng con vắng nhà” . Hôm ấy trời lạnh lắm mà sao nghe giọng Ngõa, tự nhiên tôi toát mồ hôi hột, lòng  rối như canh hẹ. Không biết hai câu thơ đó, Ngõa tự nghĩ ra hay nó đọc của ai? Tôi bụng bảo dạ: Thôi, xếp chuyện này lại, xem như một vụ “Tồn nghi”. Buồn tình, tôi về tập viết văn. Tôi thầm nghĩ, cũng là một cách để quên dần vợ thằng bạn.

Một hôm trời đẹp, Sến rủ tôi đi rừng. Hai thằng lang thang cả ngày. Chúng tôi tìm hoa móng rồng, tìm mộc nhĩ, nấm hương. Hai thằng đang ngồi dưới gốc cây nhội hì hụi nướng măng chén thì thằng Sến chỉ cho tôi một con chim khá to đậu trên cành cây cao. Miệng nó đang cắp con gì hơi giống con thằn lằn. Tít trên ngọn cây có một cái tổ to như cái rành. Thằng Sến khe khẽ:

- Nó tha mồi nuôi con.

- Để tao trèo lên xem.

Tôi hì hục leo lên. Thì ra, một cái tổ chim rất to. Nó làm bằng toàn cành cây khô và cỏ rác. Trong tổ có hai con chim non đang nhú lông ống ở hai cánh và sống lưng. Con chim non mà to gần bằng chim mẹ. Thấy động tưởng mẹ về, chúng thi nhau há miệng đòi mớm. Tôi gọi với xuống:

- Bắt nhá?

Sến vội can:

- Đừng đừng. Xuống đi. Mẹ nó nuôi tốt hơn mình nuôi. Để nó nhớn, nó hót cho vui rừng vui bản.

Nghe Sến can, tôi không bắt đôi chim non nữa. Lòng thầm nghĩ: “Chắc Ngõa chọn lấy Sến làm chồng bởi cái đức yêu động vật hoang dã của nó”.

*

Bẵng đi, có lẽ gần một tuần sau, Sến hẹn tôi sáng mai đi rừng kiếm củi. Vừa kiếm củi vừa xem đôi chim non nhớn ngần nào rồi. Tôi hỏi:

- Mấy giờ đi?

- Tám giờ. Đi sớm, về tao còn phải nấu cơm.

Hai thằng tôi đều có tính không thích sai hẹn. Đúng tám giờ kém năm, tôi qua nhà nó (từ nhà tôi sang nhà nó hết năm phút). Thấy cổng vẫn khóa, tôi đứng ngoài ngõ gọi to:

- Sến ơi!

Không thấy ai thưa. Đợi một tí, tôi gọi tiếp:

- Sến ơi!

Vẫn không thấy ai thưa. Đợi thêm một tí nữa, tôi lại gọi thật to:

- Sến... ơi!

Bấy giờ mới thấy tiếng Ngõa ấp úng ngắt quãng:

- ...Nhà... em...đi...rồ...ồi...ồi...ồi.

Trời đang mùa hè, nóng ơi là nóng. Nóng toát mồ hôi mà nghe tiếng Ngõa, bỗng tự nhiên tôi rét run cầm cập, vội ngồi bệt xuống vệ cỏ mà bâng  khuâng. Lòng khẽ thầm nhủ: “Xúi quẩy. Hôm nay không nên đi rừng nữa, quay về, ra mảnh nương sau nhà cào cỏ sắn cho nó lành”.

N.Đ.L