René Char sinh ở L'Isle-sur-la-Sorgue, tỉnh Vaucluse của Pháp. Tập thơ đầu tay: Cloches sur le coeur (Những quả chuông trên trái tim) in năm 1928, tuyển các bài thơ được viết từ năm 1922 đến năm 1926. Vào cuối tháng 11-1929, ông chuyển đến Paris, gia nhập phong trào siêu thực. Ông tích cực hoạt động trong phong trào này, đến giữa thập niên 1930 thì dần dần xa cách rồi cắt đứt hẳn. Trong suốt sự nghiệp của mình, tác phẩm của Char xuất hiện trong nhiều ấn bản nghệ thuật khác nhau, bên cạnh các nhân vật nổi tiếng như Kandinsky, Picasso, Braque, Miró, Matisse… René Char là bạn và cộng sự thân thiết của các nhà văn Albert Camus, Georges Bataille và Maurice Blanchot. Tình bạn muộn màng nhưng sâu đậm giữa Char và Martin Heidegger, người đã nhận định thi ca của Char là "một chuyến du hành vào cõi bất khả diễn đạt".

GỬI …

 

Em là cuộc tình anh qua bao tháng năm

Nỗi thất thường anh trước bao chờ đợi

Đến không gì làm già cỗi, giá băng

Cả cái chết thiết thân mời gọi

Hay chậm rãi tìm cách chống lại chúng ta 

Và cả mấy nỗi lạ xa

Những lần anh lẩn đi, bao thuở anh quay về.

 

Như cánh cửa kín bưng im lìm

Một vận may cao vời đặc sánh

Là dãy núi riêng mình

Sự huy hoàng tháng năm dồn nén.

 

Hỡi người em gái bị dập vùi! Anh nói lời may mắn

Để mỗi chúng ta mở lòng đón nhận

Nỗi bí ẩn sâu kín của nhau

Cho bí ẩn kia không rơi vãi. Và khổ đau

Từ cõi khác rồi vẫn tìm thấy miền li biệt.

Trong vùng thịt da hai ta hợp nhất

Giữa tâm điểm miền mây đen vô thức mịt mù

Dù có phải xé toang hay lại khởi đầu

Vẫn vỡ òa con đường rực nắng

Anh nói may mắn như anh hằng cảm nhận

Em đã dựng sừng sững đỉnh cao

Cho nỗi đợi anh vươn vượt

Dù ngày mai tất cả rồi vô thường hư mất.

 

 

CÁI Ô VUÔNG

 

Những cơn mưa tinh truyền, người đàn bà chờ đợi

Khuôn mặt mà anh phải xóa đi

- Mặt gương kéo lê bao nỗi dày vò -

Là khuôn mặt khăng khăng chống đối

Và một khuôn mặt khác

Mặt gương lung linh niềm hoan lạc

Trước ngọn lửa của gỗ - rùng mình.

 

Tôi yêu em - những bí ẩn song sinh

Tôi chạm vào em ở mỗi vùng huyền nhiệm

Tôi thấy đau

Và chợt nghe nhẹ nhàng, thanh thản.

 

Hương Thu (Dịch theo bản tiếng Anh của Mark Hutchinson)