Trên rừng có vô số loài ong, đủ kích cỡ và chủng loại. Người sống gần rừng, bị ong đốt là chuyện thường tình. Có loài đốt chỉ hơi đau đau, rát rát, nhưng có loài đốt đau buốt lên tận óc, nọc độc của nó có thể gây chết người. Có người bị vài chục con ong đốt cùng lúc không sao, có người bị một con đốt cũng có thể sốc phản vệ chết, đó là do cơ địa, sức chịu đựng của mỗi người nữa.
Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Hồi bé bà ngoại tôi kể, có một loài ong đất, chúng làm tổ ở dưới đất, tầng tầng, lớp lớp. Những tổ ong đất lâu ngày có thể chiếm một vùng rộng lớn vài nghìn mét. Người hay vật sa vào tổ ong đất chỉ có chết, bởi ong đất rất độc, vả lại gặp phải cả tỉ tỉ con ong lao ra tấn công cũng đủ làm kẻ đó hoảng loạn mà chết.
Một ngày nọ, có hai cha con lên rừng săn thú. Người con trạc mười tuổi, được cha dẫn theo để dạy một số ngón nghề săn bắn. Dụng cụ săn bắn rất thô sơ, gồm cung và mũi tên tự chế. Có loại mũi tên không tẩm độc để săn các loài thú nhỏ, cũng có một bó tên được tẩm chất độc để đề phòng gặp loài thú dữ thì bắn. Chất độc sẽ làm con thú chết nhanh hơn, tránh nguy hiểm mạng người.
Đến một thung lũng, người con hăm hở chạy nhảy, không may bị sa vào hang ổ của loài ong đất. Người cha đứng khựng lại. Nhoằng một cái lũ ong đã bu kín đen người con.
- Cha ơi cứu con với - tiếng người con kêu gào thảm thiết.
Không có cách nào khả quan hơn, người cha rút mũi tên có độc, giương cung bắn vào người con để con trai chết nhanh hơn, tránh sự đau đớn của hàng nghìn nọc ong đang bu kín gây ra. Ông nói:
- Con trai, hãy tha lỗi cho cha, rồi lê bước trở về nhà.
Đau đớn vì mất con, đau đớn vì phải tự tay giết chết con làm ông nằm mê man, bất động. Trời khuya thanh vắng chợt có tiếng bước chân dồn dập như vừa đi vừa chạy.
- Cha ơi, mở cửa cho con với. Tiếng người con gọi cùng tiếng đập cửa rất mạnh.
- Con ơi hãy tha lỗi cho cha. Đừng trở về để giày vò cha nữa. Hồn vía con hãy tan theo những tán cây, ngọn cỏ, hãy hòa vào mênh mông núi rừng…
- Cha ơi là con thật mà, con còn sống, không phải là hồn đâu. Cha ra mở cửa cho con đi.
Người cha hồi hộp ra mở cửa, con trai chạy ào vào ôm chầm lấy cha. Ông đốt bếp lửa thật to để nhìn rõ con mình: Không mảy may có một dấu vết nào của ong đốt, chỉ còn mỗi vết thương nhỏ do mũi tên ông bắn vào bắp tay trái còn hơi sưng. Ngạc nhiên quá ông hỏi, con trai kể lại chi tiết. Thì ra loại chất độc tẩm vào mũi tên có thể hóa giải được chất độc của nọc loài ong này. Sau khi người con bị bắn tên, chỉ một lúc lũ ong giãn ra rồi bay sạch, không còn con nào dám đốt cậu. Thân thể sưng vù của cậu cũng hoàn toàn trở lại bình thường. “Độc trị độc” là vậy! Mũi tên của người cha đã cứu được tính mạng người con. Hai cha con ôm nhau trong niềm vui khôn tả.
Tôi thì chưa từng gặp ong đất, nhưng đã bị loài ong vàng và ong vò vẽ đốt khá nhiều. Ong vàng chuyên làm tổ trong những lùm cây bụi. Cha tôi đã dặn đi đâu cũng phải cầm một cành cây khua vào bụi trước, thấy ong bay ra thì tránh hoặc xua đuổi lũ rắn. Nhưng làm sao có thể ngờ được nơi làm tổ của lũ ong chứ, đôi lúc chúng ở những chỗ không ngờ nhất, thậm chí trong một khóm rau. Dầu vậy ong vàng đốt chỉ đau một chút, sưng một chút, khoảng hai ngày là tan. Ong vò vẽ đốt đau hơn nhiều. Loài đó rất hay chui vào quần áo khi trời lạnh để làm chỗ trú ẩn. Nhất là những hôm trời mưa gió, quần áo phơi ngoài hiên vài ngày mới khô thì hãy coi chừng! Những con ong vò vẽ không về tổ được sẽ chui vào trong ống quần, tay áo để ẩn nấp. Mẹ tôi đã dặn mặc quần áo phải giũ mạnh, nhỡ đâu có ong hay con bọ gì trong đó ẩn náu. Vậy mà có lần, tôi đã giũ kĩ, vẫn bị đau điếng ở bắp đùi bởi một chị ong "cố thủ". Bị ong đốt, cách nhanh nhất để làm dịu là đắp lát chanh vào. Chanh làm giảm sưng tấy rất hiệu quả.
Loài ong, từ mật đến con, đến tổ đều hữu dụng. Cánh đàn ông thường dùng rượu ngâm mật ong, xác ong, sáp ong, tổ ong.
Chị em phụ nữ thì làm món xôi trộn ong non, ong non xào măng chua hay xào với các loại rau thơm, dùng mật ong nhào với bột làm bánh rán...
Người bị đau xương khớp thường dùng ong mật chích vào chỗ sưng đau có tác dụng chữa bệnh. Dùng rượu ngâm ong vò vẽ mà xoa bóp cũng giảm sưng đau hiệu quả.
Mật ong thì khỏi phải nói, chữa được rất nhiều loại bệnh liên quan đến tiêu hóa, hô hấp. Thậm chí người ta dùng mật ong để sát trùng vết thương do tính chất kháng sinh tự nhiên của nó.
Ai bị viêm xoang, viêm mũi dị ứng chịu khó nhai sáp ong ngày ba lần, mỗi lần nửa tiếng, kiên trì trong vài tháng cũng khỏi. Sáp ong còn được đun chảy để xoa vào tay nặn bánh giày cho đỡ dính hoặc dưỡng da tránh cái khô hanh của mùa đông làm nứt nẻ…
Loài ong thật là hữu ích, vậy nên chúng được đi vào âm nhạc, văn chương... làm thành một biểu tượng cho sự cần cù, chăm chỉ, sáng tạo, bền bỉ với thời gian.
Hương Thu
